“समाधान मिळविण्यासाठी फार मोठ्या गुंतवणुकीची गरज नसते…!”

Why do we constantly race to prove ourselves in life? The urge to prove that you are different from others typically arises when you have a strong background. However, if your background is weak in every sense, then your idea of proving yourself becomes a struggle for stability. In this challenging journey, the ultimate goal is to reach the “final stop” called contentment. To rest or pause at this stop, you don’t actually need a large investment. You only realize this once you reach that stop.

• So, we all strive throughout our lives to reach the final stop of contentment as quickly as possible. When traveling to a new place, the hearsay about that place increases our curiosity, and with it, a mysterious enigma builds up in our minds. This makes us impatient during the journey, eagerly waiting to reach the destination. We are ready to endure the discomfort and trouble of the journey just to get there. The lifelong journey to reach the destination of contentment is not much different from this.
• Along the way, small incidents occur, knowingly or unknowingly, that bring us immense joy. As children, we would insist on buying a lime candy from a street vendor during a trip to avoid getting a dry throat. The same candy, when chewed as adults, brings us joy only during travel. Though we might get scolded by elders for eating street food, during a journey, we indulge in it without hesitation.
• Why am I sharing this? Because the joy and contentment we receive from small things might not even come from achieving something big. I never give money to a beggar out of pity. But I do think of paying a bit extra to a hardworking street vendor selling small items. That’s why, when I buy something from a vendor, I never haggle over the price, because I want to honor their hard work.
• Now my son has grown up, and there are no young children in the house. Yet, whenever I see a balloon seller on the street, I feel a certain fondness for them. Every evening, I see a little girl selling balloons in my neighborhood, waiting for a young customer her age. Whenever I see her, I give her a rupee or five without buying a balloon. I don’t know how much benefit she gets from the money I give her for free, but it brings me immense contentment. The investment I make for such great satisfaction is truly insignificant… isn’t it?

आपण आयुष्यात स्वतःला सिद्ध करण्याची शर्यत का करत असतो ? इतरांपेक्षा मी वेगळा आहे हे सिद्ध करणे म्हणजे मुळातच तुमची पार्श्वभूमी प्रबळ असेल तरच ही भावना तुमच्यात निर्माण होते. पण तुमची पार्श्वभूमी ही सर्वार्थाने दुबळी असेल तर स्थिरतेसाठी धडपडणे म्हणजेच स्वतःला सिद्ध करणे ही तुमची कल्पना असते. या संघर्षपूर्ण प्रवासात समाधान नावाचा “शेवटचा थांबा” तुम्हाला गाठायचा असतो. या थांब्यावर विश्रांती घेण्यासाठी किंवा थांबण्यासाठी तुम्हाला खरं म्हणजे फार मोठी गुंतवणुकीची गरज नसते. हे तुम्हाला त्या थांब्यावर गेल्यावर समजते.

• तर, आपण सर्वच जण आपल्याला समाधानाचा शेवटचा थांबा लवकरात लवकर गाठता यावा यासाठी आयुष्यभर धडपडत असतो. एखाद्या नवख्या ठिकाणी जायचे असेल तर त्या ठिकाणाबद्दल असलेली ऐकीव माहिती आपली उत्सुकता वाढवत असते. याबरोबरच त्याविषयीची अगम्य अशी गूढता देखील आपल्या मनात तयार होत असते. यातूनच केंव्हा एकदा आपण त्या ठिकाणी पोहचू याची घाई साऱ्या प्रवासात आपल्याला झालेली असते. त्यासाठी आपण प्रवासाची दगदग, यातायात सहन करायला एका पायावर तयार होतो. समाधानाचे ठिकाण गाठण्यासाठीचा आयुष्यभराचा प्रवास देखील यापेक्षा वेगळा नसतो.
• प्रवासात वाटेत छोट्या-छोट्या घटना आपल्याकडून कळत-नकळत घडत असतात. ज्या आपल्याला मनस्वी आनंद देवून जातात. अगदी घसा कोरडा पडू नये म्हणून लहानपणी आपण लिम्लेटची गोळी प्रवासात फेरीवाल्याकडून घेण्यासाठी मोठ्यांकडे हट्ट करायचो. तीच गोळी आपण मोठेपणी देखील चघळण्याचा आनंद फक्त प्रवासात मिळवतो. बाहेरचं उघड्यावरचे पदार्थ खाऊ नयेत म्हणून मोठ्यांकडून मार खाणारे आपण प्रवासात बिनधास्त उघड्यावर मिळणाऱ्या पदार्थांवर ताव मारतो.
• हे मी का सांगतोय ? तर छोट्या-छोट्या गोष्टीतून जो आनंद आणि समाधान आपल्याला मिळत असते. तसे समाधान कदाचित खूप मोठ्या गोष्टी करून सुद्धा मिळत नाही. मी भिकाऱ्याला कधीच दयाबुध्दीने पैसे देत नाही. पण रस्त्यावर मेहनतीने छोटी वस्तू विकणाऱ्या फेरीवाल्याला चार पैसे जास्त देण्याचा विचार करतो. म्हणूनच फेरीवाल्याकडून वस्तू घेताना मी दरासाठी कधी त्याच्याशी हुज्जत घालत नाही. कारण त्याच्या मेहनतीला मला सलाम करावयाचा असतो.
• आता माझा मुलगा खूप मोठा झालाय, शिवाय घरात कुणी लहान सदस्य नाही. तरीदेखील रस्त्यावर फुगे विकणारा भेटला की मला त्याचं फार अप्रूप वाटतं. माझ्या परिसरात संध्याकाळी रोज एक फुगे विकणारी लहान मुलगी मला दिसते. ती तिच्याच वयाच्या लहान ग्राहकाच्या प्रतीक्षेत असते. मी तिला दिसली की फुगा न घेता कधी एक रुपाया तर कधी पाच रुपये देतो. मला माहित नाही तिला माझ्याकडून फुकट मिळालेल्या पैश्याचा किती उपयोग होतो. पण मला मात्र खूप मोठे समाधान मिळते. एव्हढ्या मोठ्या समाधानासाठी मी करत असलेली गुंतवणूक खूपच नगण्य अशीच आहे… हो ना !

:-Mukund Madhukar Hingne.