How unforgettable it can be to visit the village where we spent our childhood and the school where we studied after 50 years! I don’t particularly believe in the reality of a “time machine,” but we can revive our old memories, revisit those places, and experience an indescribable joy. I felt this indescribable joy as I sat once again on the steps of the school where I studied as a child, 50 years later.

My father, the late Madhukarrao Hingane, worked as an engineer in a sugar factory. Due to his frequent transfers, we lived in various places across Maharashtra. As a result, my education also took place in different villages and cities. In 1973, my father was employed at the Loknete Balasaheb Desai Cooperative Sugar Factory (as it was known then) near Marali village in Satara district. At that time, I joined the third grade at the Zilla Parishad Primary School in Marali. For secondary education, I studied up to fifth and sixth grades at the Late Vatsaladevi Desai High School, run by the Vivekanand Education Society in the same village. Later, when my father transferred to another factory, we moved to Beed for a year for my education. This pattern of relocation continued until my father retired, and along with it, my educational journey kept shifting as well.

• Since November 25, I have been in Satara city as a judge for the Marathi State Drama Competition organized by the Government of Maharashtra. The competition runs until December 9, and I will write about it in detail later. However, during my stay in Satara, I had the opportunity to visit Marali village. The area where we used to live has changed significantly, which is natural after 50 years.
• I reached Marali village at 10 a.m. Aware that no one would recognize me now, I first gazed at and mentally captured the sight of the Zilla Parishad Primary School building. Then I went near the Late Vatsaladevi Desai High School building. I sat on the same step where, as a child, I used to sit with my friends before heading to class. Afterward, I met the current headmaster, Mr. B.S. Kamble, who welcomed me warmly as an alumnus.
  Old memories came flooding back. I learned that my English teacher, Mr. D.K. Pawar, had retired and now lives in Malharpeth, his native village. Mr. Kamble facilitated a phone call with Mr. Pawar, who sounded genuinely happy to reconnect with me.
• The hill behind the school building, which fascinated me as a child, still held the same allure today. Unfortunately, due to time constraints, I couldn’t visit the hill. My childhood curiosity about what lies beyond it remains unfulfilled even now.
• The 40 minutes spent reliving memories from 50 years ago were incredibly precious. Whether I’ll get a chance to visit again, I don’t know…!

“पन्नास वर्षांपूर्वीच्या आठवणींचा ४० मिनिटांचा प्रत्यक्ष सहवास…!”

बालपणी आपण ज्या गावात राहिलो, ज्या शाळेत शिकलो त्याठिकाणी पुन्हा ५० वर्षानंतर भेट देण्याची संधी मिळाली तर हा अनुभव किती अविस्मरणीय ठरू शकतो. “टाईम मशीन”च्या सत्यतेबद्दल माझा फारसा विश्वास नाही. पण आपण आपल्या जुन्या आठवणी जाग्या करून पुन्हा त्या ठिकाणांना, परिसराला भेट देवून एक अवर्णनीय असा आनंद मिळवू शकतो. बालपणी मी ज्या शाळेत शिकलो त्या शाळेच्या पायरीवर पुन्हा ५० वर्षांनी बसताना हा अवर्णनीय आनंद मी मिळवला.

माझे वडील कै. मधुकरराव हिंगणे हे साखर कारखान्यात अभियंता म्हणून नोकरीला असल्याने आम्ही त्यांच्या सततच्या बदलीमुळे महाराष्ट्रातील अनेक ठिकाणी राहिलोय. त्यामुळे आमचे शिक्षण देखील वेगवेगळ्या गावामधून, शहरांतून झालेले आहे. माझे वडील १९७३ मध्ये सातारा जिल्ह्यातील मरळी गावाजवळील लोकनेते कै. बाळासाहेब देसाई सहकारी साखर कारखाना (त्यावेळचे नाव) येथे कार्यरत होते. त्यावेळी मरळी गावातील जिल्हा परिषदेच्या प्राथमिक शाळेत मी इयत्ता तिसरीमध्ये प्रवेश घेतला होता. तर माध्यमिक शिक्षणासाठी म्हणून त्याच गावातील विवेकानंद शिक्षण मंडळ संचालित कै. वत्सलादेवी देसाई हायस्कुलमध्ये इयत्ता पाचवी आणि सहावीपर्यंतचे शिक्षण घेतले. पुढे वडिलांनी कारखाना बदलला म्हणून आम्ही बीड येथे एक वर्ष शिक्षणासाठी राहिलो. वडील निवृत्त होईपर्यंत हा स्थलांतराचा प्रयोग सुरूच होता. याबरोबरच आमचे देखील शैक्षणिक स्थलांतर सुरूच होते.

• २५ नोव्हेंबर पासून मी महाराष्ट्र शासनाच्या मराठी राज्य नाट्य स्पर्धेचा परीक्षक म्हणून सातारा शहरात आलोय. स्पर्धा ९ डिसेंबर पर्यंत आहे. त्याविषयी सविस्तर लिहीन. पण सातारा शहरात आल्यावर मला मरळी या गावाला भेट देण्याचा योग जुळून आला. आम्ही रहात होतो तो परिसर आता खूप बदलला आहे. साहजिकच आहे पन्नास वर्षांचा काळ उलटला आहे.
• सकाळी १० वाजताच मी मरळी गावात पोहोचलो. मला ओळखणारे कुणीच नसणार याची जाणीव असल्याने पहिल्यांदा जिल्हा परिषदेच्या प्राथमिक शाळेची इमारत न्याहाळत डोळ्यात साठवून घेतली. मग कै. वत्सलादेवी देसाई हायस्कुलच्या इमारती जवळ गेलो. लहानपणी वर्गात जाण्यापूर्वी ज्या पायरीवर मित्रांबरोबर बसायचो. तिथे विसावलो. मग सध्याचे मुख्याध्यापक बी.एस.कांबळे यांना भेटलो. माजी विद्यार्थी म्हणून त्यांनी माझे कौतुकाने स्वागत केले.
  जुन्या आठवणी ताज्या झाल्या. मला इंग्रजी विषय शिकवणारे डी. के.पवार सर निवृत्त झाले आहेत. आता ते मल्हारपेठ या त्यांच्या गावी असल्याची माहिती त्यांनी दिली. सोबत पवार सरांशी मोबाईलवर संवाद घडवून आणला. पवार सरांना खूप आनंद झाल्याचे त्यांच्या बोलण्यातून जाणवले.
• शाळेच्या इमारतीमागील डोंगर लहानपणी जसा खुणावत होता तसा आजही मला खुणावत होता. पण वेळेच्या अभावाने मला डोंगराला काही भेटता आले नाही. त्या डोंगराच्या पलीकडे काय असेल ? ही माझी लहानपणीची जिज्ञासा मला आज देखील वेळेअभावी पूर्ण करता आली नाही. ५० वर्षांपूर्वीच्या आठवणींनी मला ४० मिनिटांचा सहवास दिला. आता पुन्हा भेटेन की नाही ? माहीत नाही…!

:-Mukund Madhukar Hingne.