Relationships are of two types—one that is maintained as a formality and the other that is nurtured wholeheartedly. Formal relationships have limitations, restraint, and a certain boundary within which one can express themselves. However, true and cherished relationships have no such restrictions—you can freely express your emotions, whether it be anger, joy, sorrow, or stress, without fear. These relationships do not break; instead, they grow stronger over time.

Relationships where you can openly express your anger and emotions last a lifetime. However, this right is not easily granted; it must be earned. And the relationships where we earn this right are the ones that are true, worth nurturing, and stand by us throughout life.

The Right to Express Anger :-
In reality, the right to openly express anger and stress is a sign of the strength of a relationship. Often, we do not share our true thoughts with strangers, colleagues, or acquaintances because we fear that the relationship might break. But in relationships where there is no such fear—where our words will not upset the other person but will instead be understood—we can express ourselves freely.

That is why the ability to express anger in a relationship is a positive thing. It signifies that the trust between both individuals is so strong that even momentary disagreements do not weaken the bond. Instead, openly sharing thoughts clears misunderstandings and strengthens the relationship further.
Earning That Right :-

However, this right is not easily granted; it must be earned. To reach this level in a relationship, certain factors must be nurtured :

1. Mutual Trust :
   There must be unwavering trust between both individuals. If there is doubt, it becomes difficult to express emotions openly.
2. Transparency in Communication :
   One must develop the habit of speaking directly and clearly. If a relationship is built on assumptions, misunderstandings are bound to grow.
3. Willingness to Forgive :
   To maintain a relationship, one must be ready to accept mistakes—both their own and the other person’s. Holding grudges over trivial matters can weaken the bond.
4. Taking Responsibility for Expressing Feelings :
   One must take responsibility for earning their place in a relationship. If emotions are always suppressed, the other person may never truly understand what is in our heart.
   Relationships That Allow Arguments Last Longer :-

In reality, relationships where minor arguments and disagreements happen but are later resolved are the ones that truly last. This is because they are built on genuine emotions. People in such relationships choose to stay together not out of compulsion or compromise but out of a sincere connection.
For example, siblings may argue but will still rush to help each other. Friends may have disagreements but eventually reunite with laughter. Married couples may fight, but at the end of the day, their bond remains intact. This is because they have earned the right to express themselves freely—through their behavior, mutual trust, and time spent together.
Efforts Are Necessary to Maintain a Relationship :-

Earning the right to express oneself does not mean it will remain intact forever. Continuous effort is required to sustain it. Sometimes, one must recognize their own flaws, understand the other person’s perspective, and maintain open communication to preserve the natural flow of the relationship.

“हक्क कमावलेली नातीच आयुष्यभर टिकतात…!”

नाती दोन प्रकारची असतात—एक, जे औपचारिकता म्हणून सांभाळली जातात आणि दुसरी, जी मनापासून जपली जातात. औपचारिक नात्यांमध्ये मर्यादा असतात, संयम असतो आणि एक बंधन असते की आपण कोणतीही गोष्ट ठराविक चौकटीतच बोलू शकतो. पण खरी जपली जाणारी नाती अशी असतात जिथे कोणतीही बंधने नसतात—तिथे तुम्ही तुमच्या भावना मुक्तपणे व्यक्त करू शकता, तुमच्या मनातला राग, आनंद, दुःख किंवा ताण स्पष्ट बोलू शकता, आणि ते नाते तुटत नाही, उलट अधिक घट्ट होते.

मनातील राग आणि भावना मोकळेपणाने व्यक्त करता येतील अशी नाती आयुष्यभर टिकतात. पण हा हक्क सहजासहजी मिळत नाही, तो कमावावा लागतो. आणि ज्या नात्यांमध्ये आपण हा हक्क कमावतो, तीच नाती खरी असतात, जपण्यासारखी असतात आणि आपल्याला आयुष्यभर साथ देतात.

मनातील राग व्यक्त करण्याचा हक्क :-

खरं पाहता, मनातील राग आणि ताण उघडपणे व्यक्त करण्याचा हक्क मिळणं हे त्या नात्याच्या बळकटीचे लक्षण असते. अनेकदा आपण अनोळखी लोकांसमोर, सहकाऱ्यांसमोर किंवा केवळ औपचारिक ओळखी असलेल्या व्यक्तींसमोर आपले खरे विचार मांडत नाही, कारण भीती असते की ते नाते दुरावेल. पण ज्या नात्यांमध्ये हा धोका नसतो, जिथे तुमच्या बोलण्यामुळे समोरचा नाराज होणार नाही, उलट तुम्हाला समजून घेईल, तिथेच आपण मनमोकळेपणाने व्यक्त होतो.

म्हणूनच, नात्यात राग व्यक्त करता येणं ही सकारात्मक गोष्ट आहे. याचा अर्थ त्या नात्यातील विश्वास इतका दृढ आहे की एकमेकांसोबत क्षणिक वाद झाले तरी नातं कोसळत नाही. उलट, मनात काहीही न ठेवता बोलल्यामुळे गैरसमज दूर होतात आणि नातं आणखी मजबूत होतं.

तो हक्क कमावणं महत्त्वाचं :-

पण हा हक्क सहजासहजी मिळत नाही. प्रत्येक नात्यात ही पातळी गाठण्यासाठी आपल्याला काही गोष्टी जपाव्या लागतात—

१) परस्पर विश्वास : नात्यात दोन्ही व्यक्तींमध्ये ठाम विश्वास असला पाहिजे. एकमेकांबद्दल साशंकता असेल तर मनातील भावना मोकळेपणाने मांडता येणार नाहीत.

२) संवादाची पारदर्शकता :
जे काही वाटतं ते थेट आणि स्पष्ट बोलण्याची सवय असायला हवी. गृहितकांवर नातं आधारलेलं असेल तर गैरसमज वाढतात.

३) माफ करण्याची तयारी :
नातं टिकवायचं असेल तर चुका स्वीकारण्याची आणि दुसऱ्याच्या चुकांवर पांघरूण घालण्याची तयारी असायला हवी. क्षुल्लक गोष्टींवरून रुसून बसणं नात्याच्या दृढतेस मारक ठरू शकतं.

४) स्वत:च्या भावना व्यक्त करण्याची जबाबदारी :
आपल्या नात्यात आपणच आपला हक्क कमवायचा असतो. जर सतत मनातच गोष्टी दडवल्या तर समोरच्याला कधीच आपली खरी भावना समजणार नाही.

हक्काने भांडता येणारी नाती टिकणारी असतात :-

खरं तर, जिथे लहानसहान गोष्टींवरून भांडणं होतात, वाद होतात, पण नंतर काही वेळाने समेटही होतो, अशी नातीच खरी असतात. कारण तिथे प्रामाणिक भावना असतात. तिथे लोक एकमेकांसोबत राहणं निवडतात, ते जबरदस्तीने किंवा तडजोड म्हणून एकत्र नसतात.

उदाहरणार्थ, घरातील भावंडं कितीही भांडली तरी एकमेकांच्या मदतीला धावून जातात. मित्रांमध्ये वाद झाले तरी काही काळानंतर हसून परत एकत्र येतात. पती-पत्नीमध्ये भांडणं झाली तरी दिवसाच्या शेवटी नात्यातील ओलावा तसाच राहतो. कारण या नात्यांमध्ये तो हक्क मिळवलेला असतो—तो स्वतःच्या वागण्याने, परस्पर विश्वासाने आणि सहवासाने कमावलेला असतो.

नातं जपण्यासाठी प्रयत्न आवश्यक असतात :-

हक्क मिळवला म्हणजे तो आयुष्यभर अबाधित राहतो, असं नाही. तो टिकवण्यासाठीही प्रयत्न करावे लागतात. काही वेळा आपल्याला आपल्या स्वभावातील दोष लक्षात घ्यावे लागतात, समोरच्याला समजून घ्यावं लागतं, आणि वेळोवेळी संवाद साधून नात्यातील सहजता टिकवावी लागते.

:-Mukund Madhukar Hingne.