What is the biggest challenge you will face in the next six months?

Retirement is an important milestone in life. In the next six months, I will be officially considered retired from the field of journalism in which I have been working. This change is not just financial or social but also has a significant psychological impact. After working in a regular job for many years, a structured daily routine becomes an integral part of life—waking up at a fixed time, going to work, fulfilling responsibilities, and ending the day in a set pattern. However, as the moment of retirement approaches, a different kind of anxiety starts creeping into the mind.

The next six months will be a journey of self-discovery for me. Until now, I have lived within the framework of a job, but now that framework is about to change. However, that does not mean life has to stop! On the contrary, my goal is to make life after retirement just as fulfilling and exciting.

1) A Sudden Break in Routine :-

A job is not just a means of livelihood; it also defines one’s identity. Over the years, we become known as “a working person.” However, after retirement, that identity changes. Since retirement means an official end to employment, finding another job is usually not an option. This brings several questions to mind:
“What next?”
“How will I spend my days?”
“If the job I prioritized for so many years is no longer there, then what will define my identity?”

These thoughts often take deep root. Adjusting to a sudden break from a long-standing work routine is not easy.

2) Difficult to Stay Idle :-

By nature, I am not someone who can sit idle at home after retirement. I need to stay engaged in something because being active, learning new things, and contributing in some way have always been a part of my lifestyle. However, the real challenge is figuring out what exactly to do next.

3) What Lies Ahead? :-

Retirement is undoubtedly the end of one phase, but it is also an opportunity for a new beginning. Over the next six months, I intend to explore:

a) Developing new hobbies – Writing has always been my passion, but perhaps I can add something more to it.

b) Engaging in social work – I want to contribute to society in some way and need to find the right field to do so.

c) Learning new skills – Exploring new areas, such as learning to drive, is on my list.

d) Travel and exploration – I have a deep interest in history and travel, so I may find meaningful pursuits in this domain.

4) Maintaining Mental Balance :-

The most important aspect of this transition is maintaining inner peace and keeping negative thoughts at bay. Retirement does not mean the end of life; rather, it marks the beginning of a different journey. The focus should be on making this phase more joyful and meaningful.

“निवृत्तीच्या टप्प्यावरचे सर्वात मोठे आव्हान ; पुढे काय करायचे ?”

निवृत्ती हा आयुष्यातला एक महत्त्वाचा टप्पा आहे. पुढील सहा महिन्यांत मी काम करत असलेल्या पत्रकारितेच्या क्षेत्रातून अधिकृतपणे निवृत्त म्हणून गणला जाईन. हा बदल केवळ आर्थिक किंवा सामाजिक नाही, तर मानसिकदृष्ट्याही मोठा आहे. कित्येक वर्षे नियमित नोकरीत राहिल्यानंतर रोजच्या दिनक्रमाचा एक ठरलेला साचा तयार झालेला असतो. ठराविक वेळेला उठणे, कामावर जाणे, ठराविक जबाबदाऱ्या पार पाडणे आणि दिवस संपवणे—या सगळ्या गोष्टी अंगवळणी पडलेल्या असतात. मात्र, निवृत्तीचा क्षण जसजसा जवळ येतो, तसतसे मनात एक वेगळेच टेंशन येऊ लागते.

पुढील सहा महिने माझ्यासाठी एक शोधयात्रा असतील. आतापर्यंत नोकरीच्या चौकटीत राहून जगलो, आता ही चौकट बदलणार आहे. पण त्याचा अर्थ असा नाही की जगायचं थांबायचं! उलट, निवृत्तीनंतरचं आयुष्यही तितकंच समृद्ध आणि उत्साही बनवायचं हे माझं ध्येय असेल.

१) सवयीला अचानक ब्रेक :-

नोकरी हा केवळ उदरनिर्वाहाचा मार्ग नसतो, तर तो आपली ओळखही ठरवतो. आपली ओळख ‘काम करणारा व्यक्ती’ अशी झालेली असते. पण निवृत्ती घेतल्यानंतर ती ओळख थोडी बदलते. नोकरी संपल्यानंतर आपल्याला दुसरीकडे कुठे नोकरी मिळणे शक्य नाही, कारण आपण अधिकृतपणे “निवृत्त” झालेलो असतो. अशा वेळी मनात अनेक प्रश्न येतात,
“आता पुढे काय?”
“दिवस कसा घालवायचा?”
“ज्याला इतकी वर्षे प्राधान्य दिले, ती नोकरी आता नसेल, तर मग आपली ओळख काय राहणार?”

हे विचार अनेकदा मनात घर करून राहतात. ज्या कामाच्या सवयीने आपण काही दशकं घालवली, त्याला अचानक ब्रेक लागणे हे सहज स्वीकारता येत नाही.

२) कामाशिवाय राहणे कठीण :-

मी मूळ स्वभावाने असा नाही की निवृत्तीनंतर काहीच न करता घरी स्वस्थ बसेन. काहीतरी उद्योग असला पाहिजे, कारण सतत कार्यरत राहणं, नवीन शिकणं, काहीतरी देणं-घेणं ही माझी जीवनशैली आहे. पण नेमकं काय करायचं ?, हेच मोठं आव्हान आहे.

३) पुढील वाटचाल कशी असेल? :-

निवृत्ती नक्कीच एका गोष्टीचा शेवट आहे, पण तो नव्या सुरुवातीसाठी एक संधीसुद्धा आहे. पुढील सहा महिन्यांत मला याच गोष्टीचा शोध घ्यायचा आहे—
अ) नवीन छंद जोपासणे :– लेखन हा माझा आधीपासूनचा छंद आहे, पण कदाचित याला आणखी काही जोडता येईल.
ब) समाजोपयोगी काम करणे :– समाजासाठी काहीतरी योगदान द्यायची इच्छा आहे. त्यासाठी कोणत्या क्षेत्रात काम करता येईल याचा विचार करावा लागेल.
क) नवीन कौशल्य आत्मसात करणे :– काहीतरी नवीन शिकण्याचा विचार आहे, जसं की गाडी चालवायला शिकणे.
ड) प्रवास आणि नवीन ठिकाणं शोधणे :– इतिहास आणि प्रवासाविषयी मला विशेष रुची आहे, त्यामुळे कदाचित यातून काही वेगळं करता येईल.

४) मनाचा समतोल राखणे :-

या बदलाच्या काळात सर्वात महत्त्वाचं आहे ते मन:शांती टिकवणं आणि नकारात्मक विचारांना थारा न देणं. निवृत्ती म्हणजे आयुष्य संपलं असं नाही, तर एका वेगळ्या प्रवासाची सुरुवात आहे. हा काळ अधिक आनंदी आणि अर्थपूर्ण कसा करता येईल, यावर लक्ष केंद्रित करणे गरजेचे आहे.

:-Mukund Madhukar Hingne.