Do you have a quote you live your life by or think of often?
The renowned 13th-century saint and poet from Maharashtra, Sant Dnyaneshwar, in his final poetic work Pasayadan, made a heartfelt plea to the Almighty for the welfare, equality, and peace of the entire universe. One line from this profound composition — “Jo je vanchhil to te laho, praanijaat” (May every being attain that which they desire) — is not limited to any individual, class, or community; it is meant for all living beings. It is this universality of thought that elevates him to the status of a true saint.
For me, this very line is a constant source of inspiration. That’s why I strive to keep it alive in my memory and make a sincere effort to work towards the well-being, equality, and peace of others. This has become the purpose and guiding principle of my life.
“Jo je vanchhil to te laho, praanijaat” is a prayer of the highest form of humanity. To live with this verse in mind is to find one’s own happiness in the happiness of others — and that is the true essence of the saint tradition.
(1) Fulfillment of Desires — Not for Oneself, but for Others
Usually, people pray for the fulfillment of their own wishes and aspirations. But in this verse, nothing is asked for oneself. The thought that every being’s wish should be fulfilled is a symbol of the highest form of selflessness and compassion.
(2) A Fundamental Mantra of Equality and Generosity
There are no conditions, no judgments in this verse. “Jo je vanchhil” — meaning whatever one desires, let them attain it. There is no distinction between a big desire and a small one. This teaching of equality and generosity should be a part of everyone’s life.
(3) Its Impact on One’s Life — An Inspiring Vision
This line is not just a piece of philosophy; it can serve as a guiding principle in every moment of life. Whether we are dealing with a friend, a foe, a stranger, or a loved one — to hold goodwill for all brings about a deeply positive transformation in our perspective.
(4) The True Pasayadan in Life — Creating Joy for Others Through Our Actions
Not just in thought, but can we also contribute through our actions to fulfill the wishes and needs of others? That is the true Pasayadan. If we are able to bring even a little joy into the lives of those around us, this line will indeed become the essence of our life.
“ज्याची जशी इच्छा असेल, त्याला तसे मिळत जावो…!”
महाराष्ट्रात १३ व्या शतकात होवून गेलेले प्रसिद्ध संत व कवी ज्ञानेश्वर यांनी आपल्या शेवटच्या “पसायदान” या काव्यात संपूर्ण विश्वाच्या कल्याण, समता आणि शांतीसाठी प्रत्यक्ष परमेश्वराकडे मागणे केले आहे. त्या महाकाव्यातील एक ओळ, ” जो जे वांच्छील तो ते लाहो, प्राणिजात ।” ही भावना कोणत्याही व्यक्ती, वर्ग किंवा जातीपुरती मर्यादित नाही-ती समग्र जीवसृष्टीसाठी आहे. ही व्यापकतेची जाणीवच त्यांना संतत्व प्रदान करते. माझ्यासाठी ही ओळच प्रेरणादायी आहे. म्हणूनच मी वारंवार ही ओळ आठवणीत ठेवत इतरांच्या कल्याणासाठी, समतेसाठी आणि शांतीसाठी कार्यरत राहण्याचा प्रयत्न करतो. हेच माझ्या आयुष्याचे ध्येय आणि उद्दिष्ट आहे.
"जो जे वांछील तो ते लाहो, प्राणिजात" हे वाक्य म्हणजे परमोच्च मानवतेची प्रार्थना आहे. ही ओवी मनात ठेवून जगणं म्हणजे दुसऱ्याच्या आनंदात आपला आनंद शोधणं — आणि हाच तर खरी संतपरंपरेचा संदेश आहे.
(१) स्वतःसाठी नव्हे, इतरांसाठी इच्छांची पूर्णता
सामान्यतः माणूस स्वतःच्या इच्छा, आकांक्षा पूर्ण व्हाव्यात अशी प्रार्थना करतो. पण या ओवीत स्वतःसाठी काही मागितलेले नाही. इतरांची प्रत्येक इच्छा पूर्ण होवो — हा विचारच परमोच्च त्यागाचे आणि करुणेचे प्रतीक आहे.
(२) समतेचा आणि उदारतेचा मूलमंत्र
या ओवीत कोणतीही अट नाही, कोणतेही मूल्यांकन नाही. जो जे वांछील — म्हणजे जशी इच्छा असेल, ती त्याला लाभो. कोणाची इच्छा मोठी आहे, कोणाची लहान — असा भेद नाही. ही समतेची आणि उदारतेची शिकवण प्रत्येक माणसाच्या जीवनात असायला हवी.
(३) स्वतःच्या जीवनात याचा प्रभाव — एक प्रेरक जीवनदृष्टी
हे वाक्य केवळ तत्त्वज्ञान म्हणून नव्हे तर जीवनाच्या प्रत्येक क्षणी मार्गदर्शक ठरू शकते. आपण कोणासोबत व्यवहार करत असो — मित्र, शत्रू, अपरिचित, नातलग — त्यांच्यासाठीही मनात शुभेच्छा असाव्यात, हा विचार आपल्या दृष्टिकोनात मोठा सकारात्मक बदल घडवतो.
(४) जीवनातील खरे ‘पसायदान’ — आपल्या कृतीतून इतरांच्या जीवनात आनंद निर्माण करणं
फक्त विचारातच नव्हे, तर आपल्या कृतीतून इतरांच्या इच्छा, गरजा पूर्ण होण्यासाठी आपण हातभार लावू शकतो का? हा खरा पसायदान आहे. आपण जर आपल्या आजूबाजूच्या लोकांच्या आयुष्यात काहीतरी सकारात्मक देऊ शकलो, तर हे वाक्य खरंच आपल्या जीवनाचं सार ठरेल.
:-Mukund Madhukar Hingne.
avatibhavati.com 
यावर आपले मत नोंदवा