The only real failure in life is not to be true to the best one knows.

• ☘️
  In life, we often compare success and failure.
  When success comes, we feel joy, and when failure comes, we feel disappointment.
  But we rarely think about what the true definition of failure really is.
  Many people define failure as not achieving a goal.
  However, the real meaning of failure is much deeper.
  It does not depend only on external results, but on the honesty within our own conscience.
  Neglecting the best that we know — that is the truest failure.

---

1. The Traditional Definition of Failure

Generally, failure is considered to mean not achieving a goal, not getting the desired result despite efforts, or falling behind in competition. This definition is correct to some extent but incomplete. Success and failure are not based solely on external factors. Many times, a person may appear successful in the eyes of society but feels like a failure to themselves. This is the true anguish that lies within a person’s conscience.

2. The Importance of Inner Honesty

True failure lies not in external outcomes but in the absence of honesty within oneself. If we are aware of our abilities yet fail to use them, or if we ignore the best path we know, that becomes the greatest failure. Because in such moments, we are not only deceiving others but also betraying ourselves.

3. Knowing Yet Not Acting

Many times, people know what is right, yet they do not have the courage to act accordingly. Sometimes fear, sometimes laziness, and sometimes social pressure cause us to ignore the best decisions we know. This behavior gradually tarnishes our self-confidence and integrity.

4. Long-Term Consequences

The results of such internal failure are not immediately visible, but they are felt at every stage of life. The dissatisfaction within ourselves makes us restless. Our outlook on life becomes negative, and our self-respect slowly diminishes. These consequences are far more damaging than external failures.

5. Steps to Stay Honest with Yourself

If we want to avoid true failure, we must remain honest with ourselves. For this, it is necessary to cultivate the habit of self-reflection, show the right kind of courage, and remain steadfast in our values. No matter the situation, if we stay true to our inner conscience, we will have the strength to face external failures.

6. The True Mark of Success

In life, a truly successful person is one who acts according to the best of their knowledge. External success is temporary, but inner satisfaction is permanent. Therefore, to avoid failure, merely achieving goals is not enough — walking on the best path we know is essential. This perspective is what makes life truly meaningful.

---

“आपण अपयशाची खरी व्याख्याच समजून घेत नाही…!”

जीवनातील खरे अपयश म्हणजे आपल्याला माहीत असलेल्या सर्वोत्तम गोष्टींशी प्रामाणिक न राहणे.

• ☘️
  जीवनात आपण यश आणि अपयश यांची अनेकदा तुलना करतो.
  यश आलं की आनंद होतो, आणि अपयश आलं की खिन्नता येते.
  पण खरी अपयशाची व्याख्या काय आहे, याचा विचार आपण क्वचितच करतो.
  अनेकदा लोक अपयश म्हणजे उद्दिष्ट न गाठणं, अशी व्याख्या करतात.
  पण खरा अपयशाचा अर्थ अधिक खोल आहे.
  तो फक्त बाह्य परिणामांवर नाही, तर आपल्या अंतर्मनातील प्रामाणिकतेवर अवलंबून असतो.
  आपल्या माहीत असलेल्या सर्वोत्तम गोष्टींकडे दुर्लक्ष करणे, हेच खरं अपयश आहे.

---

१. अपयशाची पारंपरिक व्याख्या

सामान्यपणे अपयश म्हणजे एखादे उद्दिष्ट पूर्ण न होणे, प्रयत्न करूनही अपेक्षित परिणाम न मिळणे, किंवा स्पर्धेत मागे पडणे असे मानले जाते. ही व्याख्या बरोबर असली तरी ती अपूर्ण आहे. कारण यश-अपयश हे केवळ बाह्य घटकांवर आधारित नसते. अनेकदा एखादी व्यक्ती समाजाच्या दृष्टीने यशस्वी वाटते, पण स्वतःच्या दृष्टीने अपयशी असते. हेच त्या व्यक्तीच्या अंतर्मनातील खरी व्यथा असते.

२. अंतर्मनातील प्रामाणिकतेचे महत्त्व

खरे अपयश हे बाह्य परिणामांपेक्षा अंतर्मनातील प्रामाणिकतेच्या अभावात आहे. जर आपण आपल्या क्षमतांची जाणीव असूनही त्या वापरत नसलो, किंवा आपणास माहीत असलेल्या सर्वोत्तम मार्गाकडे दुर्लक्ष केलं, तर तेच सर्वात मोठं अपयश ठरतं. कारण अशा वेळी आपण केवळ इतरांशी नव्हे, तर स्वतःशीही फसवणूक करतो.

३. माहीत असूनही कृती न करणे

बर्‍याच वेळा लोकांना योग्य काय आहे हे ठाऊक असते, पण त्यानुसार कृती करण्याची हिंमत ते दाखवत नाहीत. कधी भीती, कधी आळस, तर कधी सामाजिक दबावामुळे आपण आपल्याला माहीत असलेल्या सर्वोत्तम निर्णयांकडे दुर्लक्ष करतो. हे वर्तन हळूहळू आपल्या आत्मविश्वासाला आणि नैतिकतेला गालबोट लावते.

४. दीर्घकालीन परिणाम

अशा प्रकारच्या अंतर्गत अपयशाचे परिणाम त्वरित दिसत नाहीत, पण ते आयुष्याच्या प्रत्येक टप्प्यावर जाणवतात. स्वतःशी असलेली असमाधानी भावना आपल्याला अस्वस्थ करते. आयुष्याकडे पाहण्याचा दृष्टिकोन नकारात्मक होतो, आणि आत्मसन्मान हळूहळू कमी होतो. हे परिणाम बाह्य अपयशापेक्षा जास्त घातक असतात.

५. स्वतःशी प्रामाणिक राहण्यासाठी पावले

खरं अपयश टाळायचं असेल, तर स्वतःशी प्रामाणिक राहणं गरजेचं आहे. यासाठी आत्मपरीक्षणाची सवय लावणे, योग्य ते धाडस दाखवणे, आणि आपल्या मूल्यांवर ठाम राहणे आवश्यक आहे. परिस्थिती काहीही असो, जर आपण आपल्या अंतर्मनाशी प्रामाणिक राहिलो, तर बाह्य अपयशाला सामोरे जाण्याची ताकद आपल्यात राहते.

६. खरी यशाची ओळख

जीवनात खरी यशस्वी व्यक्ती तीच जी आपल्या सर्वोत्तम ज्ञानानुसार वागते. बाह्य यश हे क्षणिक असते, पण अंतर्मनातील समाधान हे कायमस्वरूपी असते. म्हणूनच, अपयश टाळण्यासाठी केवळ उद्दिष्ट गाठणे पुरेसे नाही, तर आपण जाणत असलेल्या सर्वोत्तम मार्गावर चालणे महत्त्वाचे आहे. हाच दृष्टिकोन जीवनाला अर्थपूर्ण बनवतो.

---

:-Mukund Madhukar Hingne.