What TV shows did you watch as a kid?

• 📺
  The journey of television in India is a story in itself. Although it began with experimental broadcasts in 1959, it truly reached households only after 1983. Since I was born in 1966, we did not have a TV at home during my childhood. At that time, the radio and local community entertainment programs were the only sources of recreation. It was only when I entered college that we got a TV at home. I still vividly remember the moment we bought a black-and-white TV in 1986. Around that time, television serials on Doordarshan started gaining immense popularity, and they left a deep impression on my mind.

👉 Even though there was no TV in my childhood, the serials I watched during my youth enriched my life. Those memories are still cherished in my heart.

---

1. The Late Arrival of Television

In my childhood, there was no television, so I never experienced the joy of watching TV shows as a kid. But because of that, I stayed closer to books, stories, and folk art. When a TV finally entered our home during my college years, it opened up a whole new world for me. I began to see television not merely as entertainment, but as a treasure of knowledge, ideas, and cultural experiences.

---

2. The Early Era of Serials

In the 1980s, the era of television serials began on Doordarshan. Lighthearted shows like Yeh Jo Hai Zindagi won the hearts of viewers. With simple yet relatable storytelling, people felt as though their own lives were being reflected on the screen.

---

3. The Influence of Mythological Serials

Ramanand Sagar’s Ramayan and B.R. Chopra’s Mahabharat created a spiritual and cultural atmosphere in every Indian household. On Sunday mornings, streets would be deserted as people gathered in front of their TVs to watch these epics. These shows instilled values of ideals, faith, and a sense of duty in my young mind.

---

4. A Glimpse of Social Realities

Serials like Tamas and Buniyaad portrayed the struggles of society, the pain of partition, and the complexities of human relationships. These shows went beyond mere entertainment and served as a form of social education. They compelled me to think deeply about history, society, and human values.

---

5. The Black-and-White Memories

The black-and-white television that entered our home in 1986 was not just a device—it was a treasure of emotions. Neighbors, relatives, and friends would gather at our place to watch programs together. That collective experience strengthened bonds of friendship, relationships, and togetherness.

---

6. The Impact of Serials on Me

The serials I watched in my youth shaped my worldview. The ideals of the characters, the social messages, and the historical contexts had a profound influence on my writing, thinking, and overall life. Television of that era was not merely entertainment—it was an important stage in shaping one’s personality.

---

“टीव्ही मालिकांमुळे तरुणपण झाले अधिक समृद्ध…!”

लहानपणी तुम्ही कोणते टीव्ही शो पाहायचे?

• 📺
  भारतामध्ये टीव्हीचा प्रवास ही एक वेगळीच कहाणी आहे. १९५९ मध्ये प्रायोगिक प्रसारणाने सुरुवात झाली असली तरी, खऱ्या अर्थाने तो घराघरात १९८३ नंतर पोहोचला. माझा जन्म १९६६ मध्ये झाल्यामुळे माझ्या बालपणी घरात टीव्ही नव्हता. त्या काळात रेडिओ आणि गावकुसातील मनोरंजनाचे कार्यक्रम हेच साधन होते. महाविद्यालयीन जीवनात गेल्यावरच आमच्या घरात टीव्ही आला. १९८६ मध्ये ब्लॅक अँड व्हाईट टीव्ही घेतल्याचा तो क्षण आजही आठवतो. याच काळात दूरदर्शनवरील मालिका लोकप्रिय होऊ लागल्या आणि त्या मालिकांनी माझ्या मनावर खोलवर ठसा उमटवला.

👉  माझ्या बालपणी टीव्ही नसला तरी, तारुण्यात टीव्हीवर आलेल्या मालिकांनी माझं जीवन समृद्ध केलं. त्या आठवणी आजही हृदयात जपलेल्या आहेत.

---

१. टीव्हीचे उशिरा आगमन

माझ्या लहानपणी टीव्ही नव्हता, त्यामुळे बालपणात टीव्ही शो पाहण्याचा आनंद मला मिळाला नाही. पण यामुळे मी पुस्तकांच्या, कथेच्या आणि लोककलेच्या अधिक जवळ राहिलो. जेव्हा महाविद्यालयीन काळात घरात टीव्ही आला, तेव्हा मला नवीन विश्व गवसलं. त्यामुळे मी टीव्हीकडे केवळ करमणूक म्हणून नव्हे तर ज्ञानाचा, विचारांचा आणि सांस्कृतिक अनुभवाचा खजिना म्हणून पाहिलं.

---

२. मालिकांचा प्रारंभिक काळ

१९८० च्या दशकात दूरदर्शनवर पहिल्यांदा मालिकांचा जमाना सुरू झाला. “ये जो है जिंदगी” सारख्या हलक्याफुलक्या मालिकांनी प्रेक्षकांचे मन जिंकले. घरगुती, साध्या पण वास्तवाला भिडणाऱ्या कथा पाहताना लोकांना स्वतःचं जीवन पडद्यावर उमटलेलं जाणवलं.

---

३. पौराणिक मालिकांचा प्रभाव

रामानंद सागर यांचे रामायण आणि बी.आर. चोप्रा यांचे महाभारत या मालिकांनी तर भारताच्या प्रत्येक घरात धार्मिक आणि सांस्कृतिक वातावरण निर्माण केले. रविवारी सकाळी रस्ते ओस पडत, लोक टीव्हीसमोर बसून या कथा पाहत. या मालिकांनी माझ्या तरुण मनावर आदर्श, धर्मनिष्ठा आणि कर्तव्यभावनेचे संस्कार केले.

---

४. सामाजिक वास्तवाचे दर्शन

“तमस” आणि “बुनियाद” सारख्या मालिकांनी समाजातील संघर्ष, विभाजनाची वेदना आणि नात्यांची गुंतागुंत उलगडली. या मालिकांनी फक्त करमणूक न करता समाजशिक्षणही केलं. या कथांनी मला इतिहास, समाजव्यवस्था आणि मानवी नात्यांविषयी गंभीर विचार करायला भाग पाडलं.

---

५. ब्लॅक अँड व्हाईट आठवणी

१९८६ साली आमच्या घरी आलेला ब्लॅक अँड व्हाईट टीव्ही हा केवळ एक यंत्र नव्हता, तर भावनांचा ठेवा होता. शेजारी, नातेवाईक, मित्र सगळे आमच्या घरी कार्यक्रम पाहायला यायचे. त्या सामूहिक अनुभवामुळे मैत्री, नाती आणि एकोपा अधिक घट्ट होत गेला.

---

६. मालिकांचा माझ्यावर परिणाम

मी तारुण्यात असताना पाहिलेल्या या मालिकांनी माझ्या विचारविश्वाला घडवलं. नायक-नायिकांचे आदर्श, सामाजिक संदेश, ऐतिहासिक संदर्भ यांनी माझ्या लेखन, विचारसरणी आणि आयुष्यावर मोठा प्रभाव टाकला. त्या काळातील टीव्ही हा केवळ मनोरंजनाचा भाग नव्हता, तर व्यक्तिमत्त्व घडवणारा एक महत्वाचा टप्पा होता.

---

:-Mukund Madhukar Hingne.