Be it India or any other country in the world, the hotel industry everywhere seems to be constantly going through some form of transition. On the surface, it appears to be a profitable business, and notably, many are eager to try their luck in it based on just two factors: “local flavors” and “tradition,” without undergoing any formal technical training. Despite being aware of the immense instability in this industry, many people venture into it, driven solely by the unrealistic allure of profit.

• We often hear “success stories” of individuals who rise against all odds to become successful hotel entrepreneurs. However, it is quite rare to see an average or middle-class person entering the hotel business. Yet, the lockdown during the COVID-19 pandemic forced many middle-class individuals to unexpectedly venture into this industry for livelihood.
• During the pandemic, many people lost their jobs. This left the middle-class employees, who had migrated from cities to villages, grappling with survival challenges. With limited investment at their disposal, they turned to food stalls or small eateries as an easy business option. Within a few months, the number of such small hotels increased so rapidly that they became a common sight everywhere. Many of these entrepreneurs started their businesses based on local flavors and traditions. However, lacking experience or formal training in hotel management, they had no practical understanding or study of the challenges in the industry. As a result, their businesses began to incur losses.
• Realizing that the business was not sustainable for them, many chose to transfer ownership, bearing the losses. This led to a sudden decline in the industry. This scenario is not limited to my city alone. I firmly believe this is the case not only in my country but also in any nation severely affected by COVID-19. The tourism industry was also devastated by the pandemic, which had a direct impact on the hotel business. In such circumstances, the condition of newly launched small hotels worsened even further.
• As a result, this inherently unstable business faced significant financial losses, which also adversely affected the local economy. (If you compare this article with the condition of small hotels in your local market, I am sure you will agree with my perspective.)

“जगभरातील छोटे हॉटेल व्यावसायिक अस्थिरतेच्या चक्रात का अडकलेत…?”

भारत देश असू द्यात किंवा जगातील कोणताही देश असू द्या. हॉटेल व्यवसाय हा सगळीकडेच नेहमीच कोणत्या न कोणत्या संक्रमणातून जात असतानाचे चित्र पहायला मिळते. वरकरणी नफा मिळवून देणारा, विशेष म्हणजे कोणतेही तंत्रशुद्ध प्रशिक्षण न घेताही “स्थानिक चव” आणि “परंपरा” या दोन मुद्यांवर हॉटेल व्यवसायात नशीब आजमावायला सगळे तयार असतात. या व्यवसायातील कमालीची अस्थिरता माहिती असून देखील अनेकजण केवळ फायद्याच्या अवास्तव आकर्षणापोटी या व्यवसायात उडी घेतात.

• खूप प्रतिकूल परिस्थितीशी लढत मोठा हॉटेल व्यावसायिक बनला या “गौरवकथा” आपण ऐकतो. पण त्या व्यतिरिक्त सर्वसामान्य किंवा मध्यमवर्गीय माणूस हॉटेल व्यवसायात उतरल्याचे फार क्वचितच आपल्याला पहायला मिळते. मात्र कोरोना महामारीच्या लॉक डाऊनमुळे उपजीविकेसाठी मध्यमवर्गीय लोक मोठ्या प्रमाणात अचानक या व्यवसायात उतरल्याचे दिसले.
• कोरोनाच्या लाटेत अनेकांचे जॉब गेले. त्यामुळे शहरातून गावाकडे स्थलांतरित झालेल्या मध्यमवर्गीय नोकरदारापुढे उपजीविकेचा प्रश्न उभारला होता. तुटपुंज्या गुंतवणुकीच्या जोरावर त्याला सोपा वाटणारा व्यवसाय म्हणून त्याने खाद्यपदार्थ विक्रीचा स्टॉल किंवा छोटे हॉटेल सुरू केले. अवघ्या काही महिन्यात हे प्रमाण इतके वाढले की, ठिकठिकाणी छोट्या हॉटेल्सची रांग लागली. स्थानिक चव आणि परंपरा या दोन मुद्यांवर हॉटेल व्यवसायाला सुरुवात केलेल्या या हॉटेल व्यावसायिकांना कोणताही अनुभव किंवा शास्त्रशुद्ध शिक्षण नसल्याने हॉटेल व्यवसायात येणाऱ्या संभाव्य अडचणी याविषयी त्यांना प्रत्यक्ष अनुभव किंवा अभ्यास नसल्याने व्यवसाय नुकसानीत येण्यास प्रारंभ झाला.
• आपल्याला व्यवसाय जमत नाही हे लक्षात आल्यावर झालेले नुकसान सहन करत व्यवसाय हस्तांतरित करण्याकडे सगळ्यांचा कल वाढला. आपोआपच या व्यवसायात अचानक घसरण सुरू झाली. हे चित्र मी फक्त माझ्या शहरातील दाखवत नाही. तर माझा दावा आहे की, फक्त माझ्याच देशात नाही तर ज्या-ज्या देशांना कोरोनाची झळ बसली. त्या सर्व देशांची हीच स्थिती आहे. कोरोनामुळे पर्यटन व्यवसायही कोलमडलेला, त्याचा परिणाम हॉटेल व्यवसायावर झाला. अश्या परिस्थितीत नव्याने व्यवसायात उतरलेल्या छोट्या हॉटेल व्यवसायाची अवस्था अधिकच दयनीय झाली. याचा परिणाम म्हणून मुळातच अस्थिरता असलेल्या व्यवसायाला आर्थिक नुकसानीची मोठ्याप्रमाणात झळ बसली आहे.
• याचा परिणाम स्थानिक पातळीवरील अर्थकारणावर देखील झाला आहे. ( हा लेख वाचताना तुम्ही तुमच्या स्थानिक बाजारपेठेतील छोट्या हॉटेल व्यवसायाशी तुलना केली तर माझे म्हणणे तुम्हाला नक्कीच पटेल.)

:-Mukund Madhukar Hingne.